کولرهای آبی به عنوان یکی از پرکاربردترین تجهیزات سرمایشی شناخته می‌شوند. عملکرد صحیح این دستگاه‌ها تا حد زیادی به قطعات مکانیکی مثل تسمه و پولی بستگی دارد. انتخاب درست این اجزا با توجه به استانداردها و مشخصات فنی، نقش مهمی در بهبود بازدهی، کاهش مصرف برق و جلوگیری از خرابی زودهنگام کولر دارد.استفاده از تسمه و پولی استاندارد در کولرهای آبی، نه‌تنها باعث افزایش کارایی دستگاه می‌شود بلکه از هزینه‌های نگهداری و تعمیرات می‌کاهد. پیشنهاد می‌شود همواره از برندهای معتبر و مطابق با مشخصات فنی کولر خود استفاده نمایید و نگهداری دوره‌ای را جدی بگیرید.
تسمه کولر آبی چیست؟
تسمه کولر آبی یک قطعه لاستیکی حلقه‌ای‌شکل است که نیروی چرخشی را از موتور به پروانه (فن) منتقل می‌کند. تسمه به دور پولی موتور و پولی پروانه می‌افتد و در صورت تنظیم درست، باعث گردش یکنواخت و بی‌صدا می‌شود.
ویژگی‌های تسمه استاندارد:
- ساخته شده از لاستیک مقاوم در برابر حرارت و رطوبت
- تحمل کشش بالا و تغییر شکل حداقلی
- ابعاد دقیق مطابق با استانداردهای سایز B یا A
پولی کولر آبی چیست؟
پولی (یا فلکه) قطعه‌ای فلزی یا آلومینیومی است که تسمه روی آن حرکت می‌کند. دو نوع پولی در کولرهای آبی وجود دارد:
- پولی موتور: کوچک‌تر بوده و روی شافت موتور نصب می‌شود.
- پولی پروانه: بزرگ‌تر است و به محور پروانه متصل است.
نسبت قطر این دو پولی تعیین‌کننده سرعت چرخش فن و در نتیجه میزان باد خروجی از کولر است.
جدول سایز استاندارد تسمه کولر آبی
| سایز کولر | مدل تسمه استاندارد | طول تسمه (سانتی‌متر) | کد تسمه |
|---|---|---|---|
| 2300 | A/43 | 109 | A43 |
| 3500 | A/46 | 117 | A46 |
| 4500 | A/48 یا B/47 | 122 | A48 |
| 5000 | B/49 یا B/50 | 125–127 | B49-B50 |
| 7000 | B/52–B/54 | 132–137 | B52-B54 |
🔧 نکته: بهتر است هنگام تعویض تسمه، مدل قدیمی را یادداشت کرده یا با خود به فروشگاه ببرید.
نکات مهم در انتخاب پولی کولر آبی
- جنس: آلومینیومی با تراش دقیق
- قطر استاندارد: باید با مدل کولر و دور موتور مطابقت داشته باشد
- هم‌راستایی (alignment): نصب ناصحیح پولی باعث سایش تسمه و لرزش دستگاه می‌شود
- سوراخ کلید (Keyway): پولی باید دارای جای خار مناسب برای اتصال ایمن به شافت باشد
چرا انتخاب تسمه و پولی استاندارد مهم است؟
✔ افزایش راندمان کولر
✔ کاهش مصرف انرژی
✔ کاهش لرزش و صدای اضافی
✔ جلوگیری از پارگی زودهنگام تسمه
✔ افزایش عمر مفید موتور و پروانه
علائم خرابی تسمه یا پولی
1. صدای زیاد و غیرعادی از کولر
- اگر تسمه شل یا ساییده شده باشد، صدایی مانند جیغ یا سایش شنیده می‌شود.
- گاهی هم اگر پولی تاب برداشته باشد یا محور آن لنگ بزند، باعث تولید صدای ناهنجار می‌شود.
2. کاهش یا قطع گردش هوا
- اگر تسمه پاره شود یا از جای خود در بیاید، پروانه دیگر نمی‌چرخد و باد از کولر نمی‌وزد.
- در صورت شل بودن تسمه، ممکن است فن به آرامی بچرخد و جریان هوا ضعیف باشد.
3. تسمه ساییده یا پوسیده
- اگر درپوش کولر را باز کنید و تسمه ترک‌خورده، نازک شده یا رشته‌رشته باشد، زمان تعویض آن فرا رسیده.
- معمولاً تسمه بعد از یکی دو سال کار مداوم، دچار فرسودگی می‌شود.
4. لرزش بیش از حد کولر
- اگر یکی از پولی‌ها (به‌خصوص پولی فن) تاب برداشته یا شفت پروانه لنگ بزند، هنگام کار کولر لرزش شدیدی حس می‌شود.
- این لرزش می‌تواند باعث پارگی زودهنگام تسمه هم بشود.
5. بوی سوختگی یا دود
- در صورت گیر کردن پروانه یا سفت بودن بیش از حد تسمه، اصطکاک بالا می‌رود و ممکن است تسمه داغ کرده و بوی سوختگی بدهد.
- این حالت خطرناک است و باید فوراً کولر خاموش شود.
6. روشن شدن موتور بدون چرخش فن
- اگر موتور روشن می‌شود اما صدای چرخش پروانه نمی‌آید و باد ندارید، احتمالاً تسمه پاره شده یا از جای خود خارج شده است.
راهنمای نصب و نگهداری تسمه کولر آبی
- قبل از نصب، تسمه را از نظر فرسودگی بررسی کنید.
- هنگام نصب، دقت کنید که تسمه بیش از حد سفت یا شل نباشد.
- از هم‌راستا بودن پولی‌ها مطمئن شوید.
- هر فصل قبل از راه‌اندازی کولر، تسمه را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید.
